پمپ دنده ای یکی از پمپ های صنعتی است که با عنوان پمپ جابجایی مثبت نیز شناخته میشود. سیال موردنظر، داخل محفظه پمپ جریان پیدا می کند؛ بر اثر تماس با چرخ دنده ها که جزو قطعات داخلی پمپ دنده ای به شمار می روند، به صورت کاملاً مکانیکی عمل پمپاژ را به شکل چرخشی انجام می دهند.
به طور کلی پمپ دنده ای در دو نوع پمپ دنده ای داخلی و پمپ دنده ای خارجی می باشد.
پمپ های دنده ای ازجمله پمپ های جابجایی مثبت هستند.که برای انتقال سیال استفاده میشوند. پمپ های دنده ای دارای دو چرخ دنده می باشند که این چرخ دنده ها در یکدیگر درگیر شده ونهایتا با هر بار چرخیدن باعث پمپاژ مقداری از سیال میگردند. به دلیل قدرت بالای مکش بالای این نوع پمپ به آنها پمپ خودمکش نیز گفته میشود.
پمپ دنده ای چگونه کار می کند؟
با توجه به شکل فوق، انواع پمپ دنده ای بر اساس مکانیسم عمل و عکس العمل چرخ دنده ها و سیالات برای پمپاژ مایعات استفاده می کنند. در بخش ورودی پمپ های دنده ای، سیال مورد نظر به داخل محفظه وارد می شود؛ سپس در داخل حفره های چرخ دنده ها جریان پیدا کرده و عمل پمپاژ صورت می‌گیرد و در نهایت، سیال از سمت دیگر در محل خروجی به مسیرهای مورد نظر هدایت می شود
انواع پمپ دنده ای
پمپ های دنده ای به دو دسته پمپ دنده ای داخلی و پمپ های خارجی تقسیم بندی می شوند؛ نمونه های پمپ های داخلی و خارجی را در شکل زیر مشاهده می کنید:
با توجه به شکل های فوق، پمپ دنده ای داخلی نوعی پمپ است که چرخ دنده ها در محفظه داخلی با یک محور مرکزی در داخل یکدیگر به چرخش در می‌آیند؛ چرخ دنده بزرگتر، چرخنده کوچکتر را در بر گرفته است. این مدل طراحی، بهترین کارایی را برای تخلیه جریان سیال در داخل پمپ دنده ای تامین می کند. مکانیسم عمل پمپ های دنده ای داخلی به شیوه ای است که در قسمت قبلی ذکر کردیم؛ سیال پس از ورود به محفظه چرخ دنده ها، تحت فشار قرار گرفته و حجم آن کاهش پیدا می‌کند؛ سپس از طریق آنها به مسیر مورد نظر پمپاژ می شود.
در پمپ دنده ای خارجی، دنده ها در دو محور جداگانه به چرخش در می‌آیند و در هر دو، دنده های آن در یکدیگر فرو می رود؛ سیال به داخل محفظه مکیده شده و از مابین دنده های چرخنده ها حرکت می کند.
